عملیات تخریب ساختمان چیست؟
فروریزی ساختمانها یک فرآیند مهم و حیاتی در صنعت ساختوساز است که در بسیاری از موارد نیازمند حذف سازههای قدیمی، آسیب دیده، خطرناک یا نیازمند بازسازی است. این فرآیند نیازمند برنامهریزی دقیق، استفاده از روشهای صحیح و رعایت اصول ایمنی و زیستمحیطی است تا خطرات مربوط به فروریزی کاهش پیدا کند و اثرات مخرب بر محیط زیست به حداقل رسیده و ایمنی کارکنان و عموم مردم تامین شود. در این مطلب، به بررسی اصول تخریب ساختمان میپردازیم. این اصول شامل مراحل مختلفی هستند که باید در طول فرآیند فروریزی رعایت شوند.
عملیات تخریب ساختمان چیست؟
تخریب ساختمان به معنای فرآیندی است که هدف آن حذف یا فروریزی یک سازه است. این فرآیند معمولا در مواردی انجام میشود که سازه به دلایلی نیازمند تعمیرات جدی، نوسازی، تغییر کاربری یا حتی ساخت سازه جدید است. فروریزی سازه ممکن است به دو صورت صحیح و کنترلشده یا ناصحیح و غیرکنترلشده انجام شود. فروریزی صحیح و کنترلشده شامل استفاده از روشها و تکنیکهای مناسب، برنامهریزی دقیق، رعایت اصول ایمنی و محیط زیست و استفاده از تجهیزات صحیح است. در مقابل، فروریزی ناصحیح و غیرکنترلشده ممکن است باعث آسیب به سازههای اطراف، تهدید ایمنی عمومی، آلودگی محیط زیست و عواقب مخرب دیگر شود.
فرآیند فروریزی سازه شامل مراحل گوناگونی است که دقت به آنها، میتواند باعث شکلگیری اصول تخریب ساختمان شود. برنامهریزی، فروریزی فیزیکی، بررسی و… برخی از مراحل عملیات فروریزی سازه هستند. این مراحل شامل موارد زیر میشوند:
- بررسی و ارزیابی: در این مرحله، سازه مورد نظر بررسی میشود تا از وضعیت فنی، ساختاری، ایمنی و محیط زیستی آن آگاهی حاصل شود. این شامل بررسی مستندات تاریخچه سازه، انجام بررسیهای جوانب فنی و ساختاری، بررسی مواد ساختوساز و شناخت ریسکهای مرتبط با فروریزی است
- برنامهریزی: در مرحله بعد، برنامهریزی دقیق برای عملیات فروریزی انجام میشود. این شامل تعیین روش، تجهیزات، منابع انسانی و مواد مورد نیاز برای این عملیات است. همچنین، برنامهریزی برای مدیریت زمان، هزینه و ایمنی نیز انجام میشود
- فروریزی فیزیکی: فروریزی سازه به معنای فرآیندی است که هدف آن حذف یا از بین بردن یک سازه فیزیکی است. این فرآیند شامل استفاده از روشها و تکنیکهای مناسب برای فروریزی سازه و تخلیه آن از محتویات داخلی مثل سقف و ستونها میشود
چرا عملیات فروریزی سازه انجام میشود؟
فروریزی سازه به دلایل مختلفی انجام میشود. قدیمی شدن سازهها، نیاز به توسعه و بازسازی، خطر ایمنی، گسترش چیدمان شهری و… برخی از این دلایل هستند. در ادامه، برخی از اصلیترین دلایل فروریزی سازه را مورد بررسی قرار میدهیم:
- عدم قابلیت استفاده: سازهها با گذر زمان ممکن است دچار خرابیها و صدماتی شوند که به حدی باشد که قابلیت استفاده مجدد یا تعمیر آنها وجود نداشته باشد. در این صورت، فروریزی سازه و احداث سازه جدید، به جایگزینی مناسب است
- نیاز به توسعه یا بازسازی: در برخی موارد، سازههای قدیمی نیاز به توسعه یا بازسازی دارند تا با نیازها و استانداردهای جدید سازگار شوند. در این صورت، فروریزی بخشهایی از سازه و ایجاد تغییرات و بهبودها بر روی آنها، صورت میگیرد
- خطر ایمنی: سازههایی که به دلایل مختلف مانند زلزله، حریق، ساختار ضعیف و غیره به خطر ایمنی افراد مرتبط با آنها میانجامند، نیاز به فروریزی دارند. در این صورت، فروریزی سازه با هدف حفظ ایمنی عمومی اجتنابناپذیر است
- توسعه شهری: در برخی موارد، توسعه شهری و نیاز به فضای بیشتر، ایجاد تغییرات در استفاده از زمین و سازهها را الزامی میکند. در این صورت، سازههای قدیمی فروریخته و جایگزین میشوند تا از فضای موجود بهرهبرداری شود
اصول تخریب ساختمان
فروریزی ساختمان، هر چند که ممکن است به نظر برسد که فرآیندی ساده است، اما نیازمند برنامهریزی دقیق و رعایت اصول ایمنی و نکات مهم دیگر میباشد. در ادامه، اصول تخریب ساختمان و نکاتی که باید هنگام انجام این فرایند رعایت شوند را بررسی میکنیم:
- برنامهریزی دقیق: قبل از آغاز هر عملیات فروریزی، باید یک برنامه کامل و دقیق برای انجام فرآیند تهیه شود. این برنامه باید شامل جزئیات مربوط به روشها، تجهیزات مورد استفاده، زمانبندی، منابع انسانی و مواد مصرفی باشد
- ایمنی عمومی: ایمنی عمومی در هنگام فروریزی سازه بسیار مهم است. باید از تجهیزات ایمنی، مانند کلاههای ایمنی، کارگران بازرسی فنی و سایر تجهیزات مربوطه استفاده شود. همچنین، باید از مناطق اطراف سازه، ساکنین و شهروندان و محیط زیست محافظت شود
- حذف مواد خطرناک: قبل از فروریزی، باید مواد خطرناک موجود در سازه مانند سرب، مواد شیمیایی خطرناک و… شناسایی و از سازه حذف شوند. این کار باید با رعایت استانداردها و قوانین زیستمحیطی طبقه اصول جهانی انجام شود
- روشهای فروریزی: یکی دیگر از اصول تخریب ساختمان، توجه به روشهای انجام آن است. بسته به نوع سازه، محیط اطراف و شرایط دیگر، روشهای مختلفی برای فروریزی سازه وجود دارد. برای مثال، فروریزی مفصل، فروریزی کنترل شده و فروریزی تکهتکه. باید روش مناسب بر اساس شرایط مشخص شده انتخاب شود
- مدیریت مواد بازیافتی: در هنگام فروریزی سازه، باید تلاش شود تا مواد بازیافتی مانند فلزات، سنگ و سایر مواد قابل استفاده دوباره جمعآوری و بازیابی شوند. این کار میتواند به حفظ منابع طبیعی و کاهش آلودگی محیط زیست کمک کند
- کاهش نویز و لرزش: یکی دیگر از اصلهای تخریب سازه، کاهش نویز و لرزش است. عملیات فروریزی سازه ممکن است باعث تولید نویز و لرزشهای قابل توجهی شود که میتواند بر اطراف سازه و ساکنان نزدیک تاثیر منفی داشته باشد
پیام بگذارید